Circuit Spa-Francorchamps

mei 8th 2010 | Posted in

Het circuit van Spa-Francorchamps kan sinds het begin van de jaren twintig op duizend-en-een fantastische en heldhaftige verhalen terugblikken. In de beginjaren reden de piloten op een piste van aarde, achter het stuur van een helse machine.

Het circuit werd bedacht door aristocraten uit Luik, in de magische driehoek tussen Francorchamps, Malmedy en Stavelot. Het Ardense traject heeft er – te midden de prachtige natuur – een krachtig karakter aan overgehouden. Een karakter dat moeiteloos aan de tijd heeft weerstaan.

In 1939 bedacht het bestuur er een unieke bocht. De Raidillon – nabij l’Eau Rouge – zou bekendheid verwerven in de hele wereld, aanbeden door de piloten. De Raidillon is doorheen de jaren mee geëvolueerd met de motorsport. De bocht werd onder meer aangepast aan de veiligheidseisen van de FIA.
Het circuit is erin geslaagd de meest prestigieuze autowedstrijden – zoals de Formule 1 en de 24 Uur – in Francorchamps te houden. Het circuit heeft opnieuw aangeknoopt met zijn roots bij de wedstrijden voor prototypes. Spa-Francorchamps houdt de blik resoluut op de toekomst en op nieuwe disciplines gericht. In het hart van Europa vormt het circuit de motor van een hele economie. Tegelijk blijft het de perfecte locatie voor alle denkbare promotionele activiteiten.

Het verhaal

Aan het begin van het jaar 1920 kon niets de gebruikelijke rust van Francorchamps verstoren, een vredig dorpje op een heuvel, vlakbij de Hoge Venen.

Tot op een mooie zomerdag twee bekende heren uit de wereld van de automobielsport neerstreken in Hôtel des Bruyères. Het waren Jules de Thier, directeur van de krant “La Meuse” en Henri Langlois Van Ophem, directeur van de Sportcommissie van de R.A.C.B. Beiden hadden het idee de wegen tussen de dorpen Malmedy, Stavelot en Francorchamps met elkaar te verbinden en er een autocircuit van te maken.

Het traject leek ideaal omwille van zijn ideale ligging in de groene Ardennen. Bovendien waren er ook tal van rechte stukken, erop gericht om hoge snelheden mogelijk te maken. Het circuit zou zich dicht bij Spa bevinden. Dat plaatsje was al sinds decennia internationaal bekend omwille van de bronnen. De voorgaande jaren hadden een aantal autowedstrijden er al een zekere bekendheid opgebouwd. Het zag er dan ook naar uit dat het nieuwe circuit over tal van troeven zou kunnen beschikken. De twee heren voorzagen daarom al meteen een eerste wedstrijd voor het volgende jaar.

Voorzien voor augustus 1921 kon die wedstrijd – voorbehouden voor auto’s – helaas niet plaatsvinden, bij gebrek aan voldoende deelnemers. Hoewel alles voor de wedstrijd perfect was voorbereid, bevond er zich bij het afsluiten van de inschrijvingen maar één naam op de lijst.

Uiteindelijk waren het motorrijders die het circuit voor het eerst in gebruik namen. De autopiloten zouden in 1922 volgen. In 1924 vond voor het eerst de bekende 24 Uur van Francorchamps plaats, een jaar na de 24 Uur van Le Mans. De eerste echt grote wedstrijd met internationale weerklank voor eenzitters kwam er in 1925, met de Grote Prijs van Europa. Zeven wagens namen aan het evenement deel. De overwinning was voor de bekende Alfa Romeo-piloot Antonio Ascari.

Van midden de jaren twintig tot aan de vooravond van de tweede wereldoorlog vormden de Grote Prijzen voor motoren en de twee prestigieuze autowedstrijden – de 24 Uur van Francorchamps en de Grote Prijs van België – de hoofdmoot van het sportieve programma van het circuit. Gedurende die jaren bleef het traject zo goed als onveranderd.

Grote Prijs van België 1939Vernieuwing kwam er in 1939. Francorchamps voegde een artificiële bocht aan het circuit toe, uniek in zijn soort: de Raidillon. De piloten moesten de bocht tegen erg hoge snelheid aansnijden. Daarmee kwam duidelijk naar voren welke richting het bestuur van het circuit uit wilde: ze zou Spa-Francorchamps uitbouwen tot één van de snelste circuits van Europa. Spa-Francorchamps stond daarmee in schril contrast met zijn Duitse collega in de Eifel: ook een spektaculair circuit, maar met veel meer bochtenwerk en – als gevolg daarvan – veel lagere snelheden.

De tweede wereldoorlog legde het leven op het circuit gedurende zeven lange jaren stil. Tijdens de oorlog bleef de regio van de Ardennen niet van geweld gespaard.

In 1947 herleefden de sportactiviteiten opnieuw aan de oevers van l’Eau Rouge. Eens te meer waren het de prestigewedstrijden die er de kalender aanvoerden: de Grote Prijzen voor motoren en wagens, waar af en toe de 24 Uur van de R.A.C.B. aan werd toegevoegd. De 24 Uur vond opnieuw jaarlijks plaats vanaf 1964.

Andere organisaties zouden het programma al snel vervolledigen. Zo was er aan het einde van de jaren vijftig de Grote Prijs van Spa van de R.A.C. Spa. Later – begin de jaren zeventig – vond op het circuit ook de 24 Uur voor motoren van de R.A.C. Junior plaats.

Alles bleef schijnbaar goed evolueren. Dat veranderde in 1970, toen de Grote Prijs F1 er voor de laatste keer plaatsvond op het veertien kilometer lange parcours.

Als gevolg van verschillende klachten wilde een aantal F1-piloten aan het einde van de jaren zestig niet langer in Francorchamps starten, omwille van veiligheidsredenen die voor het bestuur erg moeilijk op te lossen waren. De toon was meteen gezet. Want hoewel de andere wedstrijden nog altijd plaatsvonden, werd het duidelijk dat het circuit van veertien kilometer erg gevaarlijk was geworden, onder meer door de verhoogde performantie van de racewagens en de beperkte mogelijkheden om het circuit op dezelfde manier uit te rusten als dat bij de nieuwe circuits gebeurde.

Het einde van het grote Francorchamps leek in zicht. Wilde het circuit bewaard blijven, dan moest er snel actie komen. Er was nood aan een circuit dat beantwoordde aan de veiligheidscriteria die de F1-piloten hadden opgesteld.

Het oude en het nieuwe circuit.Na diverse projecten die erop gericht waren de belangrijkste kenmerken van het circuit te bewaren – door bepaalde risicovolle zones weg te laten, waaronder het stuk tussen de Combes en Blanchimont – bleef een belangrijk deel behouden en werden aanpassingswerken aangevat. De inhuldiging van het zeven kilometer lange traject vond in 1979 plaats. Het nieuwe parcours was technischer, bevatte meer bochten en was voorzien van uitloopstroken. Het circuit behield daarmee de elementen die het zijn bekendheid hadden bezorgd, maar koppelde die aan meer veiligheid voor de piloten en nieuwe aantrekkingspunten voor de toeschouwers.

De verandering aan het traject bracht de Grote Prijs F1 van België terug naar Francorchamps, het belangrijkste evenement van het seizoen. Tegelijk zou het circuit een hele reeks nieuwe manifestaties aantrekken. Sommige daarvan hebben misschien een wat minder mediatiek karakter, maar ze hebben wel allemaal bijgedragen tot het dynamische karakter van Francorchamps. Zo heeft het circuit zich via een diversiteit van manifestaties opnieuw op het voorplan van de internationale scène weten te vestigen.

Tot 2000 bestond ook het nieuwe tracé nog voor zowat de helft uit gewone rijkswegen, open voor het gewone verkeer buiten de wedstrijddagen. Enkel het stuk van “Les Combes” tot net voor “Blanchimont” was uitsluitend voor het racen bedoeld. Sinds 2000 is het circuit echter een permanent afgesloten racecircuit en werd een nieuwe openbare weg aangelegd ten oosten van het circuit.

In 2003 verdween de Grote Prijs van België voor een jaar van de kalender onder druk van F1-baas Bernie Ecclestone omdat België niet langer tabaksreclame toeliet. Na veel heisa kwam er een politiek compromis uit de bus zodat er vanaf 2004 weer F1-wagens rijden in de Ardennen.

Geheel de infrastructuur op en langs het Circuit van Spa-Francorchamps werd anno 2007 vernieuwd. Ook enkele stukken van het tracé werden heraangelegd. Zo is de befaamde Busstop-chicane vervangen door een bocht van 90° naar rechts, die ook toegang geeft tot de vernieuwde pitsingang, terwijl men vroeger, vooraleer men de Busstop links opreed, rechtdoor naar de pitsstraat reed. Deze vernieuwingen kwamen er onder druk van de FIA en de ‘paus’ van de Autosport Bernie Ecclestone, als voorwaarde om de Belgische Formule I-Grand Prix terug op de kalender te zetten. In 2006 was er geen Grand Prix, onder andere omwille van de achterop hinkende infrastructuur, vooral in vergelijking met de recenter aangelegde circuits.

Het Circuit

Het circuit van Spa-Francorchamps wordt door veel coureurs beschouwd als het mooiste circuit ter wereld. Het is ondanks de vele vernieuwingen nog steeds een authentiek en oud racecircuit dat de natuurlijke glooiingen van het landschap volgt.

Er zijn twee pitlanes in Francorchamps. De oorspronkelijke pitlane ligt beneden na “La Source” en voor de “Raidillon” en de nieuwe, die gebouwd werd voor de Formule 1 ligt bovenaan tussen de “Bus stop” en “La Source”.

De Eau Rouge samen met de Raidillon is wellicht het meest beroemde en beruchte stukje Francorchamps. Het is een prachtige lange bocht net na de oude pitlane die de renners rechts naar boven het dennenbos inleidt. Deze bocht wordt als alles goed gaat voluit genomen.

De La Source is een onvervalste hairpin, zoals gezegd net voor de oude pitlane. De bocht gaat rechts naar beneden en hier staan de piloten zo goed als stil.

De Busstop is misschien de meest omstreden bocht van allemaal. Het is een chicane die werd ontworpen om de gemiddelde snelheid naar beneden te halen. Het doel werd bereikt maar de bijnaam volgde even snel…

De piloten over het circuit

Fernando Alonso
“Piloten stormen dalend op de Raidillon af. Dan volgt een plotse en brutale overgang om meteen daarna de steile helling op te vliegen. Eens boven heb je helemaal geen zicht op de bocht en weet je aanvankelijk niet waar de auto precies over het circuit zoeft.” (Eurosport – Stéphane VRIGNAUD 8/2004)

Michael Schumacher
“Spa heeft de kenmerken van zowel nieuwe als oude circuitstijlen weten te bewaren en verschilt danig van de nieuw ontworpen circuits. Ook al maken de hedendaagse bolides het circuit een pak makkelijker, het blijft hoe dan ook een uitdaging. Op dit circuit je auto steeds het perfecte traject laten volgen zorgt vooral op bepaalde plaatsen, voor regelrechte rillingen. Het is zeker geen toeval dat piloten reeds generaties lang steeds weer in vervoering raken wanneer zij aan Eau Rouge naar boven stormen!” (Eurosport – Stéphane VRIGNAUD 8/2004)

“De fantastische raidillon van Eau Rouge met plankgas oprijden geeft onbeschrijflijke sensaties. Volgens mij is dit het beste circuit. De racestrategie moet hier haarfijn uitgedokterd zijn.” (L’humanité 1/9/01)

Jarno Trulli
“In Spa moet je bereid zijn om de zeven kilometer van het circuit met ingehouden adem te racen! ” (L’humanité 1/9/01)

Jacques Villeneuve
“Om deze berg op te stormen is heel veel moed nodig. Bij iedere passage moet je een gevecht leveren met je overlevingsinstinct om toch maar weer met plankgas de helling op te stuiven. Bij iedere ronde ben je geneigd om je limiet weer iets verder te verleggen. Als er geen risico’s waren, zou het ook niet zo sensationeel zijn. Dan kan men niet zo goed gaan koorddansen één meter boven de begane grond. Dan zou iedereen het kunnen. ” (L’humanité 1/9/01)

Bronnen:

Fiche

Naam: Circuit de Spa-Francorchamps
Locatie: Francorchamps (nabij Spa)
Totale capaciteit: 85.000
Ingebruikname: 1921 (om veiligheidsredenen niet in gebruik van 1971 tot en met 1982)
Lengte van het circuit: 7003,95m (voor 1983: 14km) (6,793 voor F1?)

Foto’s

Plannen

Tribune Gold 1

Tribune Gold 2

Tribune Gold 3

Tribune Gold 4

Tribune Gold 5

Tribune Gold 6

Tribune Gold 7

Tribune Gold 8

Tribune Gold 9

Tribune Silver 1

Tribune Silver 2

Tribune Silver 3

Tribune Silver 4

Tribune Silver 5

Brons

Bron: http://www.spa-francorchamps.be, http://www.spagrandprix.com

Gebruik

Grote Prijs van België/Europa: 1925, 1930, 1931, 1933-1935, 1937, 1939, 1946, 1947, 1949

FIA Grote Prijs van België Formule 1: 1950-1956, 1958, 1960-1968, 1970, 1983, 1985-2002, 2004, 2005, 2007-heden. 7-voudig wereldkampioen Michael Schumacher (Duitsland) won er 6 keer, 3-voudig wereldkampioen Ayrton Senna (Brazilië; in 1994 verongelukt tijdens de Grote Prijs van San Marino) 5 keer.
24u van Francorchamps: 1924-1938, 1948, 1949, 1953, 1964-heden
Grand Prix Wegrace van België voor motoren (manche van het WK voor wegmotoren): sinds 1949, voor het laatst in 1990 (motoren waren de eerste gebruikers van het circuit in 1921)
1000km van Spa-Francorchamps (voor sportwagens en prototypes): 1966-1975, 1982-1988, 2003-heden
Formule-3000 wedstrijden

Links

Specifieke fotolinks: